W procesie prawidłowej wymowy głosek ważną rolę odgrywają sprawne narządy artykulacyjne czyli: żuchwa, język, wargi, podniebienie miękkie oraz twarde, zęby i dziąsła.
– naśladowanie rybki (usta w tzw. rybi pyszczek),
– cmokanie,
– układamy usta w dzióbek,
– ułożenie ust na zmianę w dzióbek i uśmiech (można mówić u-i-u-i-u-i … ),
– wymawianie na zmianę o-e-o-e-o-e,
– parskanie,
– przytrzymanie kredki/ołówka pod nosem przy pomocy górnej wargi,
– kilkakrotne nadymanie policzków, przy zwartych ,
– wysuwanie języka na zewnątrz i cofanie w głąb jamy ustnej; język nie powinien dotykać warg,
– wysunięcie języka z jamy ustnej i wykonywanie ruchów wahadłowych od jednego kącika ust do drugiego,
– język wysunięty z jamy ustnej, na przemian przyjmuje kształt łopaty (szeroki) i grotu (wąski); nie dotyka zębów, ani warg,
– unoszenie wąskiego języka możliwie najwyżej w kierunku nosa,
– przy otwartych ustach – chowanie języka pod górną wargę (między wargę, a zęby), a następnie pod dolną (również między wargę, a zęby),
– oblizywanie zewnętrznej powierzchni zębów przy zamkniętych ustach,
– oblizywanie wkoło warg (usta szeroko otwarte),
– przy otwartych ustach – dotykanie czubkiem języka różnych punktów na podniebieniu (tzw. liczenie gwiazdek na niebie) oraz przesuwanie językiem po podniebieniu w przód i w tył (tzw. malowanie sufitu),
– zwijanie języka w rulonik,
– uniesienie boków języka, tak aby ułożył się w kształt łyżeczki,
– przy otwartych ustach – oparcie czubka języka o dolne siekacze i unoszenie jego środka (tzw. koci grzbiet),
– kląskanie,
– uderzanie, czubkiem języka o górny wałek dziąsłowy przy otwartych ustach,
– ziewanie,
– przy szeroko otwartej jamie ustnej – wdech tylko przez jamę nosową, wydech przez usta,
– udawanie chrapania na wdechu.
Neurologopeda: Izabela Borys
72-100 Goleniów
Szarych Szeregów 14